
ความหมายและที่มาของสำนวน
“เข้ารูปเข้ารอย”
สำนวน “เข้ารูปเข้ารอย” เป็นสำนวนไทยที่ใช้บรรยายถึงสิ่งที่เข้าที่เข้าทาง ถูกต้องตามแบบแผน หรือเป็นไปในทิศทางที่ควรจะเป็น มักใช้กับเรื่องราว สถานการณ์ หรือสิ่งของที่แต่เดิมอาจจะยังไม่เรียบร้อย หรือยังไม่เป็นไปตามที่ควร
ความหมายโดยละเอียด
- เข้ารูป: หมายถึง การมีรูปร่างที่เหมาะสม ได้สัดส่วน หรือเป็นไปตามรูปแบบที่กำหนด
- เข้ารอย: หมายถึง การเข้าที่ เข้าทาง ถูกตำแหน่ง หรือเป็นไปตามที่ควรจะเป็น
เมื่อรวมกันเป็น “เข้ารูปเข้ารอย” จึงหมายถึง การที่สิ่งใดสิ่งหนึ่งอยู่ในสภาพที่ถูกต้อง เหมาะสม เป็นไปตามแบบแผน หรือกลับมาอยู่ในสภาพที่ควรจะเป็นหลังจากที่เคยผิดเพี้ยนไป
ที่มาของสำนวน
ที่มาของสำนวน “เข้ารูปเข้ารอย” สันนิษฐานว่ามาจากการช่างไม้ในสมัยโบราณ การทำสิ่งของเครื่องใช้จากไม้จำเป็นต้องมีการประกอบชิ้นส่วนต่างๆ เข้าด้วยกัน การที่ชิ้นส่วนต่างๆ “เข้าไม้” ได้อย่างพอดี แนบสนิท และมั่นคง ถือว่า “เข้ารูปเข้ารอย” แสดงถึงฝีมือและความประณีตของช่าง
นอกจากนี้ ยังมีการสันนิษฐานว่าอาจมาจากวิถีชีวิตเกษตรกรรมของคนไทยในอดีต การทำไร่นาเมื่อถึงฤดูกาลเพาะปลูก ชาวนาจะไถ คราด และปรับพื้นที่ให้ “เข้ารูปเข้ารอย” เพื่อเตรียมพร้อมสำหรับการเพาะปลูก
ตัวอย่างการใช้สำนวน
- “หลังจากที่บริษัทประสบปัญหามาช่วงหนึ่ง ตอนนี้ทุกอย่างก็เริ่มเข้ารูปเข้ารอยแล้ว” (หมายถึง สถานการณ์ของบริษัทดีขึ้น)
- “เสื้อตัวนี้ตัดเย็บได้เข้ารูปเข้ารอยดี ใส่แล้วดูดี” (หมายถึง เสื้อผ้าที่ตัดเย็บได้พอดีตัว)
- “หลังจากที่ได้ผู้จัดการคนใหม่ โครงการนี้ก็เริ่มเข้ารูปเข้ารอยมากขึ้น” (หมายถึง โครงการดำเนินไปในทิศทางที่ดีขึ้น)
- “เมื่อจัดบ้านใหม่ ของทุกอย่างก็เข้ารูปเข้ารอย ทำให้บ้านดูเป็นระเบียบเรียบร้อย” (หมายถึง การจัดวางสิ่งของอย่างเป็นระเบียบ)
สำนวนที่มีความหมายใกล้เคียง
- เข้าที่เข้าทาง
- เข้าที่เข้าทาง
- เป็นระเบียบเรียบร้อย
- เข้าที่เข้าทาง
ข้อควรพิจารณา
สำนวน “เข้ารูปเข้ารอย” มักใช้ในบริบทที่เป็นบวก แสดงถึงการเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น หรือการกลับมาสู่สภาพที่ควรจะเป็น