ความหมายและที่มาของสำนวน
“ข้าวยากหมากแพง”
ความหมาย:
สำนวน “ข้าวยากหมากแพง” หมายถึง สภาวะที่เศรษฐกิจยากลำบาก อาหารการกินมีราคาแพง ผู้คนมีฐานะยากจน หาเลี้ยงชีพได้ยากลำบาก
ที่มา:
สำนวนนี้มีที่มาจากสภาพความเป็นอยู่ของคนไทยในอดีต ที่ข้าวเป็นอาหารหลัก และหมาก (หมายถึง ผลไม้ต่างๆ) ก็เป็นอาหารเสริมที่สำคัญ เมื่อเกิดภาวะขาดแคลนอาหาร เช่น เกิดภัยแล้ง หรือโรคระบาด ทำให้ผลผลิตทางการเกษตรลดลง ข้าวและผลไม้จึงมีราคาสูงขึ้น ผู้คนทั่วไปก็จะได้รับความเดือดร้อนในการดำรงชีวิต
- ข้าวยาก: หมายถึง ข้าวซึ่งเป็นอาหารหลักมีปริมาณน้อยและมีราคาแพง หาซื้อได้ยากลำบาก
- หมากแพง: หมายถึง ผลไม้ต่างๆ มีราคาแพง เนื่องจากผลผลิตน้อย หรือค่าครองชีพสูงขึ้น
เหตุผลที่ใช้สำนวนนี้:
- สะท้อนสภาพเศรษฐกิจ: ใช้เพื่อสะท้อนให้เห็นถึงสภาวะเศรษฐกิจที่ยากลำบาก
- แสดงความเห็นอกเห็นใจ: ใช้เพื่อแสดงความเห็นอกเห็นใจต่อผู้ที่ได้รับความเดือดร้อน
- เตือนสติ: ใช้เพื่อเตือนสติให้ระลึกถึงความลำบากในอดีต และเตรียมตัวรับมือกับสถานการณ์ที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต
ตัวอย่างการใช้:
- “สมัยก่อนเศรษฐกิจไม่ดี ข้าวยากหมากแพง ผู้คนอดอยากกันเยอะ”
- “ช่วงนี้เศรษฐกิจไม่ค่อยดี ข้าวยากหมากแพง จริงๆ”
สรุป:
สำนวน “ข้าวยากหมากแพง” เป็นสำนวนที่สื่อถึงสภาวะความเป็นอยู่ที่ยากลำบากของผู้คน และสะท้อนให้เห็นถึงความผันผวนของสภาพเศรษฐกิจที่อาจเกิดขึ้นได้ในทุกยุคทุกสมัย
