ความหมายและที่มาของสำนวน
“กินอยู่กับปาก อยากอยู่กับท้อง”
สำนวน “กินอยู่กับปาก อยากอยู่กับท้อง” เป็นสำนวนไทยที่ใช้กันมานานพอสมควร แต่ปัจจุบันอาจจะไม่ค่อยได้ยินบ่อยนัก สำนวนนี้มีความหมายที่น่าสนใจและมักถูกนำไปใช้ในสถานการณ์ที่เกี่ยวข้องกับการรู้เห็นแต่แสร้งทำเป็นไม่รู้ มาดูความหมายและที่มาของสำนวนนี้กันครับ
ความหมายของสำนวน
สำนวน “กินอยู่กับปาก อยากอยู่กับท้อง” มีความหมายว่า รู้เรื่องราวหรือความจริงอยู่แก่ใจแล้ว แต่แสร้งทำเป็นไม่รู้ หรือแกล้งทำเป็นไม่สนใจ
- กินอยู่กับปาก: หมายถึง รู้เห็นทุกอย่าง รู้เรื่องราวทั้งหมด เพราะ “ปาก” เป็นส่วนที่ใช้พูด สื่อสาร รับรู้รสชาติ เปรียบเสมือนการรับรู้ข้อมูลโดยตรง
- อยากอยู่กับท้อง: หมายถึง การเก็บซ่อนความรู้สึกหรือความต้องการไว้ในใจ “ท้อง” เปรียบเสมือนที่เก็บซ่อนความลับหรือความรู้สึกภายใน
เมื่อนำมารวมกัน “กินอยู่กับปาก อยากอยู่กับท้อง” จึงหมายถึง การรู้ทุกอย่างแต่เก็บซ่อนไว้ในใจ แสร้งทำเป็นไม่รู้ หรือแกล้งทำเป็นไม่สนใจ
ความหมายเชิงเปรียบเทียบ
สำนวนนี้เป็นการเปรียบเทียบโดยใช้อวัยวะของร่างกาย คือ “ปาก” และ “ท้อง” เพื่อสื่อถึงการรับรู้และการเก็บซ่อนความรู้สึกหรือความจริง การใช้ภาพเปรียบเทียบนี้ทำให้สำนวนมีความหมายที่ชัดเจนและเข้าใจง่าย
ที่มาของสำนวน
ที่มาของสำนวนนี้ไม่ปรากฏหลักฐานที่แน่ชัด แต่สันนิษฐานว่าน่าจะมาจากการสังเกตพฤติกรรมของคนในสังคมที่มักจะมีการเก็บซ่อนความรู้สึกหรือความจริงไว้ในใจ ไม่แสดงออกให้คนอื่นรู้ ซึ่งอาจมีสาเหตุมาจากความเกรงใจ ความกลัว หรือเหตุผลอื่นๆ
ตัวอย่างการใช้สำนวน
- “เขารู้เรื่องนี้มาตั้งนานแล้ว แต่ก็ทำเป็นไม่รู้ กินอยู่กับปาก อยากอยู่กับท้อง จริงๆ”
- “ถึงเธอจะแกล้งทำเป็นไม่สนใจ แต่ฉันรู้ว่าเธอรู้เรื่องนี้ดี กินอยู่กับปาก อยากอยู่กับท้อง นั่นแหละ”
- สถานการณ์ที่หัวหน้างานรู้ว่าลูกน้องทำผิดพลาด แต่ก็ยังไม่พูดอะไรออกมา อาจถูกมองว่า “กินอยู่กับปาก อยากอยู่กับท้อง”
ความแตกต่างจากสำนวนอื่น
สำนวน “กินอยู่กับปาก อยากอยู่กับท้อง” มีความหมายใกล้เคียงกับสำนวนอื่นๆ เช่น
- ปากว่าตาขยิบ: หมายถึง พูดอย่างหนึ่งแต่ทำอีกอย่างหนึ่ง แสดงออกภายนอกอย่างหนึ่ง แต่ในใจคิดอีกอย่างหนึ่ง
- รู้เห็นเป็นใจ: หมายถึง การรู้เรื่องราวและมีส่วนร่วมในการกระทำนั้นด้วย
แต่ “กินอยู่กับปาก อยากอยู่กับท้อง” เน้นไปที่การ รู้ แต่ แสร้งทำเป็นไม่รู้ มากกว่าการกระทำที่ตรงกันข้ามกับคำพูด หรือการมีส่วนร่วมในการกระทำผิด
ข้อควรระวัง
การใช้สำนวนนี้ควรใช้อย่างระมัดระวัง เพราะอาจเป็นการกล่าวหาหรือตำหนิผู้อื่นว่าแสร้งทำเป็นไม่รู้ ซึ่งอาจทำให้เกิดความเข้าใจผิดหรือความขัดแย้งได้ ควรใช้ในสถานการณ์ที่เหมาะสมและมีเหตุผล