ความหมายและที่มาของสำนวน
“กินเส้น”
สำนวน “กินเส้น” ในภาษาไทยมีความหมายที่เกี่ยวข้องกับความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล โดยมีความหมายหลักอยู่ 2 นัย คือ
1. ความสัมพันธ์ที่ดี ถูกคอ เข้ากันได้
- ในความหมายนี้ “กินเส้น” หมายถึง การมีอัธยาศัยใจคอที่ตรงกัน มีความชอบหรือความคิดเห็นที่คล้ายคลึงกัน ทำให้เข้ากันได้ดี สนิทสนมกัน เช่น “คนสองคนนี้กินเส้นกัน ไปไหนไปด้วยกันตลอด”
2. การช่วยเหลือ สนับสนุน หรือให้ความสำคัญเป็นพิเศษ
- ในบริบทนี้ “กินเส้น” สื่อถึง การให้ความช่วยเหลือ สนับสนุน หรือให้ความสำคัญแก่บุคคลใดบุคคลหนึ่งเป็นพิเศษ มักเป็นเพราะความชอบพอ ความสนิทสนม หรือผลประโยชน์บางอย่าง เช่น “หัวหน้ากินเส้นกับลูกน้องคนนี้เป็นพิเศษ ทำให้เขาได้รับโอกาสดีๆ เสมอ”
ที่มาของสำนวน “กินเส้น”
ที่มาของสำนวน “กินเส้น” นั้นมีความเชื่อมโยงกับการแพทย์แผนไทยและการนวดแผนโบราณ
- ในทางการแพทย์แผนไทย เชื่อว่าในร่างกายมนุษย์มีเส้นต่างๆ มากมาย ซึ่งมีความสำคัญต่อการไหลเวียนของพลังงานและการทำงานของอวัยวะ การนวดจึงเป็นการบำบัดรักษาโดยการกด นวด หรือคลึงไปตามเส้นต่างๆ เพื่อบรรเทาอาการเจ็บป่วย หากหมอนวด “นวดถูกเส้น” ก็จะทำให้อาการดีขึ้น แต่ถ้านวดไม่ถูกเส้น ก็จะไม่เกิดผลดี
- สำนวน “กินเส้น” จึงถูกนำมาใช้ในความหมายเชิงเปรียบเทียบกับความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล หากคนสองคน “กินเส้นกัน” ก็เหมือนกับการนวดที่ถูกเส้น คือ ทำให้เกิดความรู้สึกดี เข้ากันได้ แต่ถ้า “ไม่กินเส้นกัน” ก็เหมือนกับการนวดที่ไม่ถูกเส้น คือ ทำให้เกิดความรู้สึกไม่ดี ไม่ลงรอยกัน
นอกจากนี้ ยังมีผู้สันนิษฐานว่า สำนวน “ไม่กินเส้น” อาจถูกนำมาเชื่อมโยงกับ “เกาเหลา” ซึ่งเป็นก๋วยเตี๋ยวที่ไม่ใส่เส้น ทำให้เกิดสำนวน “เกาเหลา” ในความหมายของการไม่ถูกกัน ไม่ลงรอยกัน
โดยสรุป สำนวน “กินเส้น” มีที่มาจากความเชื่อเรื่องเส้นในร่างกายกับการนวดแผนไทย และมีความหมายที่เกี่ยวข้องกับความสัมพันธ์ที่ดี การช่วยเหลือ หรือการให้ความสำคัญเป็นพิเศษแก่บุคคลใดบุคคลหนึ่ง