ความหมายและที่มาของสำนวน “ก ข ไม่กระดิกหู”
สำนวน “ก ข ไม่กระดิกหู” มีความหมายว่า คนที่โง่เขลา ไม่รู้หนังสือ อ่านไม่ออกเขียนไม่ได้ หรือไม่มีความรู้เลย เปรียบเสมือนคนที่ไม่ได้เรียนหนังสือ แม้แต่ ก ไก่ หรือ ข ไข่ ซึ่งเป็นอักษรไทยตัวแรกๆ ที่เริ่มเรียนก็ยังไม่รู้จัก ไม่เข้าใจ และไม่ใส่ใจที่จะเรียนรู้
ที่มาของสำนวนนี้ มาจากการเปรียบเทียบกับการเรียนหนังสือไทยในสมัยก่อน ที่เริ่มต้นด้วยการหัดอ่าน ก ไก่ ข ไข่ คนที่เรียนหนังสือก็จะตั้งใจฟังครูสอนและฝึกฝนจนอ่านออกเขียนได้ ส่วนคนที่ไม่สนใจเรียนหรือไม่ได้รับการศึกษา แม้ได้ยินเสียง ก ข ก็จะไม่สนใจ ไม่รับรู้ เหมือนกับว่าไม่ได้ยินเสียงอะไรเลย หูไม่กระดิก จึงเป็นที่มาของคำว่า “ไม่กระดิกหู”
อธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับ “ไม่กระดิกหู”:
- ไม่กระดิกหู ในที่นี้ ไม่ได้หมายถึงหูไม่ขยับจริงๆ แต่หมายถึง ไม่สนใจ ไม่ใส่ใจ ไม่รับรู้ เปรียบเหมือนหูหนวก ไม่ได้ยินอะไร
- ก ข หมายถึงอักษรไทยเบื้องต้น เป็นสัญลักษณ์ของการเริ่มต้นเรียนหนังสือ ดังนั้น “ก ข ไม่กระดิกหู” จึงหมายถึง ไม่มีความรู้พื้นฐานเลย
ตัวอย่างการใช้สำนวน “ก ข ไม่กระดิกหู”:
- “เด็กคนนั้นถูกปล่อยปละละเลย จนโตขึ้นมา ก ข ไม่กระดิกหู อ่านหนังสือไม่ออกเลย”
- “เขาทำงานนี้ไม่ได้หรอก ความรู้ก็ไม่มี ก ข ไม่กระดิกหู จะไปทำอะไรได้”
- “อย่าไปถามเรื่องวิชาการกับเขาเลย ก ข ยังไม่กระดิกหู จะไปรู้อะไร”
สำนวนอื่น ๆ ที่น่าสนใจ:
- ตาบอดคลำช้าง: หมายถึง คนที่มีความรู้น้อย แต่เข้าใจสิ่งต่างๆ อย่างผิวเผิน แล้วด่วนสรุป
- ความรู้ท่วมหัว เอาตัวไม่รอด: หมายถึง คนที่มีความรู้มาก แต่ไม่สามารถนำความรู้มาใช้ให้เกิดประโยชน์ได้
- ขิงก็รา ข่าก็แรง: หมายถึง ต่างคนต่างไม่ยอมกัน
สรุปแล้ว สำนวน “ก ข ไม่กระดิกหู” เป็นสำนวนไทยที่ใช้เปรียบเปรยถึงคนที่ไม่มีความรู้ ไม่รู้หนังสือ หรือโง่เขลา มีที่มาจากการเรียนการสอนหนังสือไทยในสมัยก่อน ซึ่งเริ่มต้นด้วยการเรียน ก ไก่ ข ไข่ นั่นเอง
