ความหมายและที่มาของสำนวน “หยิกเล็บเจ็บเนื้อ”
สำนวน “หยิกเล็บเจ็บเนื้อ” เป็นสำนวนไทยที่ใช้เปรียบเทียบถึงการกระทำที่ส่งผลกระทบถึงคนใกล้ชิดหรือคนในกลุ่มเดียวกัน แม้ว่าการกระทำนั้นจะดูเหมือนเป็นการกระทำต่อสิ่งเล็กน้อยหรือไม่สำคัญ
ความหมายโดยละเอียด:
- หยิก: คือ การใช้เล็บจิกหรือหนีบเนื้อ ทำให้เกิดความเจ็บปวด
- เล็บ: เป็นส่วนหนึ่งของร่างกายที่อยู่ติดกับเนื้อ
- เนื้อ: คือ ส่วนของร่างกายที่อยู่ใต้ผิวหนัง ซึ่งมีความรู้สึกเจ็บปวด
- หยิกเล็บเจ็บเนื้อ: เปรียบเสมือนการหยิกที่เล็บ แม้จะเป็นการกระทำที่เล็บ แต่ความเจ็บปวดก็จะส่งผลถึงเนื้อที่อยู่ติดกัน
ดังนั้น สำนวนนี้จึงใช้เปรียบเทียบถึงการกระทำที่ส่งผลกระทบถึงคนใกล้ชิดหรือคนในกลุ่มเดียวกัน แม้ว่าการกระทำนั้นจะดูเหมือนเป็นการกระทำต่อสิ่งเล็กน้อยหรือไม่สำคัญ เช่น การทำร้ายคนในครอบครัว ก็ย่อมส่งผลกระทบต่อคนในครอบครัวทั้งหมด
ที่มาของสำนวน:
ที่มาของสำนวน “หยิกเล็บเจ็บเนื้อ” มาจากความจริงที่ว่าเล็บและเนื้ออยู่ติดกัน เมื่อมีการกระทำใดๆ ต่อเล็บ ก็ย่อมส่งผลกระทบถึงเนื้อที่อยู่ติดกันอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ สำนวนนี้เป็นการเปรียบเทียบที่เห็นภาพได้ชัดเจน ทำให้เข้าใจความหมายได้ง่าย
สำนวนนี้ปรากฏอยู่ในพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน และมีการใช้กันอย่างแพร่หลายในภาษาไทย เพื่อสื่อถึงผลกระทบของการกระทำที่ส่งผลถึงคนใกล้ชิด
ตัวอย่างการใช้สำนวน:
- “การที่เขาฟ้องร้องพี่น้องของตัวเองก็เหมือนหยิกเล็บเจ็บเนื้อ สุดท้ายทุกคนในครอบครัวก็ต้องเดือดร้อน”
- “การที่บริษัทลดเงินเดือนพนักงาน ก็เหมือนหยิกเล็บเจ็บเนื้อ เพราะสุดท้ายก็จะส่งผลกระทบต่อขวัญและกำลังใจของพนักงาน ทำให้ผลงานโดยรวมของบริษัทแย่ลง”
สำนวนที่มีความหมายใกล้เคียง:
- เลือดข้นกว่าน้ำ: หมายถึง ความผูกพันในหมู่ญาติพี่น้องที่แน่นแฟ้นกว่าคนอื่น
- ปลาหมอตัวเดียวเหม็นทั้งข้อง: หมายถึง คนเพียงคนเดียวที่ทำความผิด ก็อาจทำให้คนในกลุ่มหรือในสังคมนั้นเสื่อมเสียชื่อเสียงไปด้วย
ข้อควรระวัง:
การใช้สำนวน “หยิกเล็บเจ็บเนื้อ” ควรใช้ในบริบทที่เหมาะสม เพื่อสื่อถึงผลกระทบของการกระทำที่ส่งผลถึงคนใกล้ชิดหรือคนในกลุ่มเดียวกัน
