
สำนวน “กินบนเรือนขี้บนหลังคา” หมายถึง คนเนรคุณ คนที่ไม่รู้จักบุญคุณคน อาศัยอยู่กับเขา กินข้าวของเขา แต่กลับทำความเดือดร้อนให้ หรือทำความชั่วใส่
ที่มาของสำนวน
สำนวนนี้เปรียบเทียบพฤติกรรมของคน กับพฤติกรรมของแมว ที่มักจะกินอาหารบนเรือน แต่กลับขึ้นไปถ่ายมูลบนหลังคา ทำให้บ้านสกปรก และมีกลิ่นเหม็น ซึ่งเป็นการเนรคุณเจ้าของบ้าน ที่ให้ที่อยู่ และอาหาร
ความหมายเชิงเปรียบเทียบ
- “กินบนเรือน” หมายถึง การได้รับประโยชน์หรือความช่วยเหลือจากใครบางคน
- “ขี้บนหลังคา” หมายถึง การกระทำที่ไม่เหมาะสมหรือแสดงพฤติกรรมที่เป็นการทรยศต่อบุญคุณ
- โดยรวมคือ การทำตัวไม่ซื่อสัตย์หรือไม่ตอบแทนบุญคุณของคนที่เคยช่วยเหลือ
ตัวอย่างการใช้
- “เขาคนนี้เนรคุณจริงๆ กินบนเรือนขี้บนหลังคา ช่วยเหลือมันแท้ๆ กลับมาโกงเงินเรา”
- “อย่าไว้ใจคนแบบนี้ พวกกินบนเรือนขี้บนหลังคา ให้ความช่วยเหลือเท่าไหร่ก็ไม่พอ”
- “ระวังคนประเภทกินบนเรือนขี้บนหลังคา เขาอาจจะสร้างปัญหาให้คุณโดยไม่รู้ตัว”
สำนวนที่คล้ายคลึงกัน
- เนรคุณ
- อกตัญญู
- 忘恩负义 (wàng ēn fù yì) (สำนวนจีน หมายถึง ลืมบุญคุณ ตอบแทนความแค้น)

ข้อคิดจากสำนวน
- สอนให้รู้จักสำนึกบุญคุณของผู้ที่เคยช่วยเหลือเรา และไม่ทำสิ่งใดที่เป็นการทรยศต่อความไว้วางใจ
- การรักษาความกตัญญูและซื่อสัตย์ต่อผู้มีพระคุณเป็นคุณธรรมที่สำคัญในชีวิต
สรุป: “กินบนเรือน ขี้บนหลังคา” เป็นสำนวนที่เตือนให้เราระลึกถึงบุญคุณของผู้ที่เคยช่วยเหลือเรา และไม่ทำสิ่งใดที่เป็นการทรยศหรือทำร้ายคนเหล่านั้น.