สำนวน “กินน้ำใต้ศอก” หมายถึง การจำยอมตกเป็นรองผู้อื่น ไม่สามารถเทียบเท่าหรือเสมอเหมือนได้ มักใช้เปรียบเทียบกับ เมียน้อย ที่ต้องยอมเป็นรอง เมียหลวง
ที่มาของสำนวน
มีการสันนิษฐานที่มาของสำนวนนี้หลายทาง เช่น
- การกินน้ำด้วยกระบวย: ในอดีต คนไทยนิยมใช้กระบวยตักน้ำดื่ม บางครั้งน้ำอาจรั่วไหลจากด้ามกระบวย ลงมาตามแขน และหยดลงที่ศอก คนที่ “กินน้ำใต้ศอก” จึงเปรียบเหมือนคนที่ต้องรอ กินน้ำที่เหลือ จากผู้อื่น
- วรรณะในอินเดีย: มีการพบเห็นคนวรรณะต่ำ ต้อง ก้มลงกินน้ำ ที่หยดจากศอกของคนวรรณะสูง เนื่องจากถูกแบ่งแยก และไม่ได้รับอนุญาตให้กินน้ำร่วมกัน
ตัวอย่างการใช้
- “เธอทน กินน้ำใต้ศอก เขา มานานหลายปี ก็หวังว่าสักวัน เขาจะเลิกกับภรรยา แล้วมาแต่งงานกับเธอ”
- “การเป็นเมียน้อย ก็เหมือน กินน้ำใต้ศอก ไม่มีศักดิ์ศรี และไม่มีความมั่นคงในชีวิต”
สำนวนที่คล้ายคลึงกัน
- เป็นรอง
- ไม่เท่าเทียม
- ต่ำต้อย
ข้อคิด
สำนวน “กินน้ำใต้ศอก” สะท้อนให้เห็นถึง ความไม่เท่าเทียม ในสังคม และ การถูกกดขี่ ทางสังคม แม้ว่าในปัจจุบัน ค่านิยม และบทบาทของผู้หญิง อาจเปลี่ยนแปลงไป แต่สำนวนนี้ก็ยังคงใช้ เพื่อเตือนใจ ถึง การรักษาศักดิ์ศรี และ คุณค่าของตนเอง
